● علم نجوم چیست ؟
نجوم مطالعه مواد است و مقدمه ایست درباره فرایند بوجود آمدن آنچه در آنسوی جو زمین است كه این جهان ، آسمان و گوی آسمان را از اتم های كوچك تا گیتی وسیع شامل می شود . منجمان اجرام آسمانی مانند سیارات ، ستاره ها ،ستاره های دنباله دار ، كهكشانها، سحابیها و مواد بین كهكشانها را مطالعه می كنند . برای اینكه چگونگی تشكیل شدن ، چگونگی بوجود آمدن و منسب هر كدام را مشخص می كنند و اینكه چگونه بر یكدیگر تاثیر می گذارند و چه اتفاقی ممكن است برای آنها بیفتد .
بخشی از جهان ما ، زمین وانچه در آن اتفاق می افتد اختر شناسی را شامل می شود ،در واقع زمین آزمایشگاه ماست و هرچه كه درباره جهان می دانیم از آنچه از زمین می توانیم ببینیم و دریابیم ویا تصور كنیم سرچشمه گرفته است.
● چگونه علم نجوم بوجود آمد؟
قبل از اختراع تلسكوپ ، در نزدیكی قرن هفدهم ،نجوم بر مبنای مشاهده با چشم غیر مسلح پایه گذاری شده بود. در ابتدا مردم از محل ستاره ها و سیارات در آسمان نقشه تهیه می كردند . متمدن ترین ها برای نقشه برداری آسمان نظام داشتند و ما می دانیم كه امروزه نجوم از نظریات یونانیان باستان سرچشمه می گیرد .
در سال ۱۵۰ میلادی یك منجم و ریاضیدان یونانی به نام كلودیوس بطلمیوس یك رساله در باره علم نجوم نوشت . او در آن ۴۸ گروه ستارهای كه صورت فلكی نامیده می شدند را فهرست كرد ، مانند جبار ، برساووش و....كه بیشتر از اسامی اساطیر گرفته شده اند . همانطور كه ما هنگام نگاه كردن به ابرها ، آنها را به اشكالی از اجسام آشنا تصور می كنیم ،همانگونه بطلمیوس در گروهبندی ستارگان اشكال آشنا را مشاهده كرد.
همچنین بطلمیوس متوجه شد كه به نظر ستارگان در سر تاسر آسمان حركت می كنند او گفت كه تمام اجرام آسمانی به دور زمین كه مركز جهان بی حركت ایستاده حركت می كنند . این نظریه علمی برای قرنها پذیرفته شده بود . تئوری بطلمیوس راجع به جهان طرح زمین مركز نامیده شد زیرا در آن زمین در مركز عالم قراردارد.
● چه موقع كشف شد كه زمین بدور خورشید می چرخد ؟
قبول این واقعیت مدت ها طول كشید . در سال ۱۵۴۳ میلادی یك منجم لهستانی به نام نیكلاس كوپرنیك De Revolutionibus را منتشر كرد كه مشخص می كرد سیارات به دور خورشید گردش می كنند اما نظریه او با تعلیمات كلیسای كاتولیك مغایرت داشت و كلیسا قدرتمندترین سازمان اجتماعی و سیاسی آن زمان بود . عقیده هایی مانند طرح خورشیدمركزی كه در جهان تفكر بدیع بودند سزاوار كیفر مرگ بودند .
بنابراین اگرهم تعدادی دیگر ازمنجمان طرح كپرنیك را می پذیرفتند از تصدیق كردن آن هراس داشتند . در سال۱۶۳۲ گالیلئو گالیله ، یكی از برجسته ترین منجمان در طول تاریخ ، سرانجام یك كتاب در حمایت از نظریه كپرنیك منتشر كرد . كلیسای كاتولیك روم گالیله را برای محاكمه به خاطر بدعت گذارن احضار كرد و این منجم برای برگشتن از حرفش یا مرگ حق انتخاب داشت . گالیله دست از عقیده خود كشید اما كلیسا از پذیرفته شدن طرح خورشید در عرف نمی توانست جلوگیری كند(در سال ۱۹۹۲كلیسای كاتولیك روم رسما با گالیله و كپرنیك موافقت كرد.)
● چطور منجمان سریعایك ستاره را از دیگران تشخیص می دهند؟
منجمان علاوه بر نقشه موقعیت ستارگان در آسمان تععن كردند كه كدام ستاره از دیگر ستارگان پرنورتر است . یك منجم یونانی به نام هیپاركوس جد بطلمیوس ابتدا ستارگان را بر اساس روشنایی اشان طبقه بندی كرد . اوششطبقه روشنایی را با قدر شان لیست كرد (قدر یعنی درخشش یك ستاره كه بر روی زمین نمایان می شود . قدر یك ستاره تا حد زیادی در تعیین اینكه چقدر از زمین فاصله دارد موثر است ) هیپاركوس ۲۰ ستاره از قدر اول را طبقه بندی كرد و ستارگان ضعیف یعنی آنهایی كه با چشم غیر مسلحدیده می شوند را در شش قدر طبقه بندی كرد.
● گالیلئو گالیله
گالیله در پیزای ایتالیا در ۱۵۶۴ در اواسط دوره رنسانس متولد شد . گالیله فقط اولین كسی كه تلسكوپ را روی ستارگان متمركز كرد نبود ، او همچنین دیدگاه متفاوتی نسبت به جهان ایجاد كرد . گالیله استاد نجوم ، ریاضی ، فیزیك ، فلسفه و تبلیغات بود . تصور او (و احتمالا واقعیت ) از یك نبوغ ذاتی بود : زیرك شوخ و اما زننده بود . مردم مهم انجمن او را جستجو می كردند تا وقتی كه كار منفور و خطرناك حمایت از دیدگاه خورشید مركزی كپرنیك راجع به منظومه شمسی رادر كارهایش انتشار داد:
ما این حقیقت را پذیرفتیم كه خورشید در مركز منظومه شمسی است و ما ممكن است گفته باشیم ((هركس میداند كه خورشید به دور زمین می چرخد وفقط تعداد كمی دانشمند دیوانه فكر میكنند غیر از این است.))
در سال ۱۵۴۳ نیكولاس كوپرنیكوس رساله پیشنهادی اش را كه تمام سیارات به انظام زمین به دور خورشید می چرخند منتشر كرد .این پیشرفت غیر منتظره برای عده ای به طور محرمانه خوشایند بود برا قدرتمندترین دولت اروپا در آن زمان كلیسای كاتولیك روم در وضع موجود مسلما منفعتی وجود داشت . با این همه عقاید نظام و توانایی اش رویه زمین مركزی در جهان باقی ماند.
گالیله به طور آشكارا از دیدگاه جهانی كپرنیكوسدر مقابل كلیسا حمات كرد . روش رهبر كلیسا با دیگر بدعت گذاران نادیده گرفتن آنها یا آسیب رساندن به آنها با برخی شرایط بود . اماكلیسا نمی توانست گالیله را نادیده بگیرد .
در سال ۱۶۳۴ گالیله به دادگاه كلیسا آورده شد و ادعا كرد كه دست از عقاید بدعت گذارانه اش درباره منظومه شمسی برداشته است .
روبه رو شدن با شكنجه و مرگ ، گالیه را وادار به تسلیم شدن كرد . او هنگامیكه اتاق محاكمه را ترك كرد زیر لب گفت بی اعتنا به آنچه مجبور به گفتن شده بود ادعا كرد كه زمین هنوز به دور خورشید می چرخد.
گالیله بقیه عمر خود را در زیر شیروانی خانه ای تا سال ۱۶۴۲ گذراند ۳۵۵ سال بعد در سال۱۹۹۲ كلیسا رسما طرح كپرنیك را در مورد متظومه شمسی پذیرفت.
نظرات شما عزیزان:
تبادل
لینک هوشمند
